ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟΣΘΙΟΥ ΧΙΑΣΤΟΥ

Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος είναι ένας σύνδεσμος που βρίσκεται μέσα στην άρθρωση του γόνατου και πιθανότατα είναι ο πιο ευάλωτος σύνδεσμος που τραυματίζεται στο γόνατο.

Ποιός είναι ο ρόλος του Πρόσθιου Χιαστού Συνδέσμου

Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος νευρώνεται από το κνημιαίο νεύρο και είναι πλούσιος σε μηχανοϋποδοχείς. Εμποδίζει την πρόσθια ολίσθηση της κνήμης όταν ο μηρός είναι σταθερός και την οπίσθια ολίσθηση του μηρού όταν η κνήμη είναι σταθερή (βαθύ κάθισμα). Ελέγχει και περιορίζει την υπερέκταση. Προστατεύει την έξω και έσω στροφή καθώς και τις δυνάμεις βλαισότητας και ραιβότητας στο γόνατο.

Τραυματισμοί του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου πιο συχνά συμβαίνουν ως αποτέλεσμα αθλητικών δραστηριοτήτων, που υποβάλουν το γόνατο σε πολύ μεγάλες φορτίσεις (προσποιήσεις, αλλαγές κατεύθυνσης, άλματα, κακή προσγείωση κ.λ.π.).

Υπάρχουν 3 βαθμών κακώσεις, με αυτήν του τρίτου βαθμού να είναι η πιο σοβαρή, όπου έχουμε πλήρη ρήξη του συνδέσμου και παρουσιάζεται σημαντική χαλαρότητα με τα κλινικά τεστ, καθώς και στροφική αστάθεια. Υπάρχει έντονος πόνος, μεγάλο οίδημα και αιμάτωμα τα οποία εμφανίζονται αμέσως. Η βάδιση γίνεται με μεγάλη δυσκολία.

Η φυσικοθεραπευτική φροντίδα κρίνεται απαραίτητη όποιου βαθμού και αν είναι η κάκωση για να μπορέσει ο ασθενής να επανέλθει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα στις καθημερινές του δραστηριότητες ή στον αγωνιστικό χώρο.

Η επιλογή του χειρουργείου δεν είναι κάτι που πρέπει να φοβίζει τον ασθενή, είναι μία συνήθης επιλογή προκειμένου να γίνει όσο το δυνατόν καλύτερη αποκατάσταση. Ειδικά στην περίπτωση των αθλητών κρίνεται περισσότερο απαραίτητη για να επανέλθουν σύντομα στους αγωνιστικούς χώρους.

Αποκατάσταση πρόσθιου χιαστού συνδέσμου

Φάση 1η: 0 - 2 εβδομάδες

• Έλεγχος της φλεγμονής (κρυοθεραπεία)
• Προστασία του μοσχεύματος (εφαρμογή νάρθηκα)
• 0 μοίρες έκταση και 90 μοίρες κάμψη
• "Κρέμασμα" του ποδιού από καθιστή θέση
• Σε πρηνή θέση ("μπρούμυτα") με το γόνατο τεντωμένο έξω από το κρεβάτι
• Σε καθιστή θέση εκτελούμε κάμψη – έκταση γόνατος υποβοηθούμενα από το υγιές σκέλος
• Κάμψη – έκταση στην ποδοκνημική άρθρωση (αστράγαλος)
• Ισομετρικές συσπάσεις σε τετρακέφαλο, ισχιοκνημιαίους, απαγωγούς και προσαγωγούς
• Βάδιση με πατερίτσες με μερική φόρτιση

Φάση 2η: 2 - 6 εβδομάδες

• Πλήρες εύρος τροχιάς
• Αύξηση μυϊκής ισχύος (Ημικάθισμα 30 μοιρών,ενδυνάμωση τετρακέφαλου – γαστροκνημίου-"γάμπας")
• Διατάσεις οπίσθιων μηριαίων
• Βελτίωση νευρομυϊκού συντονισμού
• Βελτίωση καρδιοαναπνευστικής αντοχής (στατικό ποδήλατο σε υψηλή θέση)
• Βάδιση μπροστά στον καθρέπτη για να έχουμε ισομερή φόρτιση
• Υδροθεραπεία

Φάση 3η: 6 – 10 εβδομάδες

• Κάμψη έως και 120 μοίρες
• Ανέβασμα και κατέβασμα σκαλοπατιού κανονικά και πλάγια
• Κανονικό ποδήλατο
• Ιδιοδεκτικότητα σε ασταθή βάση

Φάση 4η: 10 – 14 εβδομάδες

• Αισθητή μείωση του πόνου
• Τετρακέφαλος στο 80%
• Ισχιοκνημιαίοι σχεδόν στο 100%
• Μικρά αλματάκια (και με μικρά εμπόδια)
• Βάδιση με βαράκια
• Σχοινάκι

Φάση 5η: 14 – 18 εβδομάδες

• Πλήρες και ανώδυνο εύρος κίνησης
• Αλματάκια με το ένα πόδι
• Τρέξιμο
• Αλλαγές κατεύθυνσης
• Ημικαθίσματα έως 60 μοίρες
• Επιταχύνσεις αλλά και επιβραδύνσεις ("φρενάρισμα")
• Αύξηση της ταχύτητας
• Αύξηση επαναλήψεων

Φάση 6η: 18 – 24 εβδομάδες

• Λειτουργικές ασκήσεις
• Μιμητικές του αθλήματος προοδευτικά αγωνιστικές συνθήκες

Ο χρόνος από μόνος του δεν σηματοδοτεί την πρόοδο από το ένα στάδιο στο επόμενο. Απαιτείται η πλήρωση συγκεκριμένων κλινικών και λειτουργικών κριτηρίων. Πάγος θα πρέπει να εφαρμόζεται πριν και μετά το τέλος της θεραπείας αλλά και κατά τη διάρκεια της υπόλοιπης μέρας, ιδιαίτερα στις πρώτες φάσεις της αποκατάστασης. Η μοναδικότητα του κάθε ασθενούς, άρα και της θεραπείας του κάνει το οποιοδήποτε πρόγραμμα αποκατάστασης απλά ένα "μπούσουλα" στα χέρια κάθε θεραπευτή.

ΠΡΟΛΗΨΗ

Τα προβλήματα που οφείλονται σε τραυματισμούς σαν αποτέλεσμα ενός ατυχήματος δεν μπορούν να προβλεφθούν. Σε κάθε περίπτωση όμως ισχύουν οι γενικοί κανόνες πρόληψης, όπως είναι το καλό μυϊκό σύστημα, το καλό ζέσταμα των μυών πριν από τις όποιες αθλητικές δραστηριότητες, η αποφυγή της απότομης επιβάρυνσης των αρθρώσεων αλλά της προοδευτικής, η χρησιμοποίηση κατάλληλων υποδημάτων και η διατήρηση του κανονικού βάρους του σώματος.